Türkiye Ekonomisi: Ağustos Ayı Cari İşlemler Dengesi
Altın İthalatı ve Zayıf Turizm Gelirleri
Cari işlemler açığı, ağustos ayında beklentilerle uyumlu olarak 4,6 milyar USD ile nisan ayından bu yana en yüksek seviyede gerçekleşti. Ağustos 2019'da cari denge güçlü turizm gelirleri ve dış ticaret açığının daha olumlu seyretmesiyle 3,3 milyar USD fazla vermişti.
Ağustos ayında dış ticaret açığındaki genişleme bu dönemde cari açığı artıran ana neden oldu. Dış ticaret dengesi, ağustos ayında altın ithalatındaki sert artış sonucunda Mayıs 2018'den bu yana en yüksek açığı verdi. Ağustos ayının, genel olarak turizm gelirlerinin yıl içerisinde zirveye ulaştığı ay olduğu da düşünülünce ve salgın koşullarının etkisiyle bu sene gözlenen zayıf turizm gelirlerini de dikkate alınca ağustos ayında cari dengede bozulma belirginleşti. Ağustos ayında altın ve enerji hariç cari işlemler dengesi ise yaklaşık 1 milyar USD fazla verdi, geçen sene 6,2 milyar USD fazla vermişti.
Birincil gelir
dengesi: Çalışan ücretleri, faiz ve kar payları ile temettü transferleri,
yatırım geliri.
İkincil gelir
dengesi: Karşılıksız olarak yapılan transferler (hibe, yardımlar vb.) ve işçi
gelirleri.
Hatırda Kalması Gerekenler:
• İlk 8 ayda cari işlemler dengesi, genişleyen dış ticaret açığı ve zayıf turizm gelirleriyle 26,5 milyar USD açık verirken, geçen sene aynı dönemde 5,3 milyar USD fazla vermişti. YEP tahmininde yıl sonu cari açık beklentisi ise 24,4 milyar USD seviyesinde. 12 aylık kümülatif cari açık ise 15,3 milyar USD seviyesinden 23,2 milyar USD ile 2018 sonundan bu yana en yüksek seviyeye çıktı. Cari açık/GSYH oranı ise %2,1 seviyesinden %3,1 seviyesine yükseldi.
• Turizm gelirlerindeki sert düşüş nedeniyle nisan-haziran ayları arasında açık veren hizmet dengesi, temmuz ayından sonra ağustos ayında da fazla verdi. Ağustos ayında net turizm gelirlerinde aylık %234 artışa karşın yıllık %74 düşüş yaşandı.
• Geçici verilere göre eylül ayında ihracat, ağustos ayına göre güçlenerek, eylül ayları içerisinde en yüksek eylül ayı ihracatına erişti. İthalat ise ağustos ayına benzer şekilde altın ithalatındaki artışın da etkisiyle Temmuz 2018'den bu yana en yüksek rakama geldi. Neticede 4,9 milyar USD ile ağustos ayına göre sınırlı daralan bir dış ticaret açığının eylül ayında gerçekleştiğini görüyoruz. Zayıf turizm gelirlerini de dikkate alınca eylül ayında cari açığın 3 milyar USD civarında gerçekleşmesi mümkün olabilir.
