Türkiye Ekonomisi: Reel Kesim ve Sektörel Güven Endeksleri ile Kapasite Kullanım Oranı
Anket göstergeleri yılın son ayında karışık bir görünüm sergiledi.
2020 yılının son ayında anket göstergeleri karışık bir görünüm sergiledi. Sıkılaşan finansal koşulların ve artırılan kısıtlamaların etkisini aralık ayında özellikle perakende ticaret, hizmet ve inşaat sektör güven endekslerinde hissetmekteyiz. Bu görüntüye karşın TL varlıkları destekleyici piyasa dostu adımların sürdürülmesi (Kasım ayı başından bu yana TL'de %11'e yakın bir değerlenme görüyoruz.) ve olumlu aşı haberlerinin de desteğiyle geleceğe yönelik olumlu beklentilerin, profesyonellerin güvenini artırdığını görmekteyiz ve reel kesim güven endeksi de bu doğrultuda Şubat 2018'den bu yana en yüksek seviyede açıklandı. Arındırılmış kapasite kullanım oranı aylık artışını hız keserek de olsa sürdürmekte. Bu durum da artan vaka sayılarına rağmen ülkelerin ekonomilerini tam kapamaması ve küresel imalat sanayi sektörünün aralık ayında olumlu performans sergilemesi belirleyici olmuş görünüyor. Nitekim günlük bazda izlediğimiz ihracat rakamlarında da ayın 24'üne kadar ki seyri görebiliyoruz, hesaplamalarımıza göre aralıkta, kasım ayından daha iyi bir ihracat rakamı göreceğiz.
Güven endekslerinin açıklanmasıyla birlikte hesaplamalarımıza göre ekonomik güven endeksinin aralık ayında 89,5'ten 86,4'e gerilemesini beklemekteyiz.
Koronavirüs mutasyonu ve akabinde salgının seyri, aşı dağıtım süreci önümüzdeki süreçte küresel ve yerel ekonomik aktivitenin seyrine yön verecek ana unsurlardan bazıları. Ülkelerin kapanma ölçütü belirsizlik unsuru olarak devam etmekte ve ihracatımız açısından önem arz etmekte. Ek olarak gelecek yılın ilk çeyreğinde sıkılaşan finansal koşulları ekonomik aktivitede daha belirgin hissedebileceğimizi değerlendirmekteyiz. BDDK'nın yılbaşından itibaren bankalara yönelik Aktif Rasyosu uygulamasını kaldıracak olmasının etkisiyle bankaların kredi artışında yavaşlama beklenmesi, aralık ayında kredi kartı harcamalarının reel anlamda düşüş göstermeye başlaması, konut, otomobil ve beyaz eşya satışlarının aylık yavaşlaması, BDDK'nın taksit düzenlemesi gibi unsurlar büyümenin gelecek sene ilk çeyrekte hız kesmesinde etkili olabilecek gerekçelerden bazıları. Bu görüntü altında da özellikle sektörel güven endekslerindeki kısmi zayıflamanın devam edebileceğini değerlendirebiliriz.
Hatırda Kalması Gerekenler
• Mevsimsel etkilerden arındırılmış reel kesim güven endeksi, aralıkta 3 puan artarak 110,4 seviyesine yükseldi. Detaylarda gelecek 3 aya yönelik üretim hacmi, ihracat sipariş miktarı ve toplam istihdama yönelik olumlu beklentilerin sürdüğünü görüyoruz. Yatırımların görünümü için izlediğimiz sabit sermaye yatırım harcamasının, artan faiz oranlarına karşın Mayıs 2018'den bu yana en yüksek seviyeye gelmesini üçüncü çeyrekte büyümeye güçlü bir katkı sağlayan yatırımların devamı için olumlu buluyoruz.
• Arındırılmış KKO, mayıs ayından bu yana artışını sürdürüyor ve %75,4 ile geçen yılın aynı ayına göre sadece 1,5 puan aşağısında bulunuyor. Yatırım malları, temel eczacılık, kimyasal ürünler, diğer metalik olmayan mineral ürünleri, bilgisayar, makine ve ekipman, motorlu kara taşıtı ve diğer ulaşım araçlarının imalatı KKO'nun artışında belirleyici.
