Türkiye Ekonomisi: Mart Dış Ticaret
Dengesi
İhracat rekorunu yeniledi, ithalat
ise tarihi yüksek seviyelere yakın.
Küresel imalat sektörünün gücünü koruması ihracatın rekorunu yenilemesine destek oluyor ve mart ayında ihracat aylık %19 ve yıllık %42 artarak 19 milyar USD gerçekleşti. Salgın kaynaklı baz etkisinin de katkısıyla nisan ve mayıs ayında yıllık ihracat artışı gücünü koruyabilir.
İthalat ise aylık %22, yıllık %26 arttı ve 23,6 milyar USD ile tarihi yüksek seviye olan 23,9 milyar USD'ye yakın gerçekleşti. İç talepteki görünümün seyri için izlediğimiz enerji ve altın hariç ithalat, yıllık %36,7 artışla oldukça güçlü artarak iç talebin hız kesmediğini gösterdi. İyi haber olarak altın ithalatı, tarihsel ortalamasının altına geriledi. İç talepteki güçlü seyir ve uluslararası emtia fiyatlarındaki artış toplam ithalatı olumsuz etkilemeyi sürdürürken, altın ithalatındaki düşüş buradaki baskıyı sınırlamakta.
Böylece dış ticaret açığı da mart ayında 4,65 milyar USD ile geçen sene aynı ayın altında gerçekleşti. Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç dış ticaret açığı 1,6 milyar USD oldu. 12 aylık kümülatif dış ticaret açığı hafif düşerek 47,9 milyar USD, GSYH oranı da %6,7 gerçekleşti.
İlk çeyrekte toplam ihracatın resmine baktığımızda, hem Avrupa hem de Avrupa dışına yapılan ihracatın olumlu seyrettiği ve başta madencilik olmak üzere tarım ve imalat sektörlerindeki güçlü ihracat artışıyla yıllık %17,2 arttığı görülüyor. Yatırım malları ithalatının öncülük etmesiyle ara malları ve tüketim mallarındaki ithalat artışıyla toplam ithalat da ilk çeyrekte yıllık %9,6 arttı. Böylece ilk çeyrekte büyümenin iç ve dış talep tarafından desteklendiğini gösterdi. İhracatın ithalatı karşılama oranı, ilk çeyrekte %82 ile tarihsel ortalaması olan %73'ün belirgin üzerinde seyretti.
Hatırda Kalması Gerekenler
4,65 milyar USD'lik dış ticaret açığı, mart ayında yaklaşık 4 milyar USD seviyelerinde bir cari açıkla karşılaşabileceğimizi işaret ediyor, salgının başlangıcı Mart 2020'de 5,4 milyar USD ile yüksek bir cari açık görmüştük. Bundan dolayı 4 milyar USD civarındaki cari açık, 12 aylık kümülatif cari açıktaki artışın sınırlı hız kesebileceğini gösteriyor.
Günlük açıklanan ihracat verileri ışığında nisan ayında ihracatın marta göre hız kestiğini ve 18 milyar USD'ye yakın bir seviyede gerçekleşebileceğini hesaplıyoruz. İleriki dönemde ise AB'de salgın kaynaklı kısıtlamalar ve başta otomotiv sektörü olmak üzere tedarik zincirindeki sıkıntılar ihracat üzerinde aşağı yönlü risk unsuru olarak görülmekte. Bununla birlikte imalat PMI verilerinin gücünü koruması bu aşağı yönlü risklerin sınırlı kalmasına neden olabilir.