Enflasyon beklentiler doğrultusunda aylık bazda %0,15 artış gerçekleştirdi. Yıllık enflasyon, tek haneye gerileyerek yılın başından bu yana en düşük seviye olan %9,79 seviyesinde gerçekleşti. Aylık ÜFE enflasyonu %0,78 olan tarihsel ortalamasının altında %0,72 artış kaydetti. Yıllık ÜFE ise son iki aydır ki düşüş eğilimine ara vererek %14,87 seviyesinden %15,45’e yükseldi.
Dikkat Çeken Noktalar
- Piyasada büyük çoğunluğun beklediği üzere enflasyon, çok kısa süreli olsa da, Temmuz ayında tek haneli seviyeye geriledi.
- İşlenmemiş gıda enflasyonu %14,6 seviyesinden %9,9’a gerileyerek tarihi ortalamasına yakın seyretti.
- Ekonomideki canlanma da, ÜFE ve çekirdek enflasyon verisinde gözlendiği üzere enflasyonun arzu edilen seviyelere yavaşlamasına engel oluyor. (Kapak Grafiği)
- Yıllık enflasyon her ne kadar tek haneye gerilese de baz etkisiyle birlikte Kasım ayına kadar ki süreçte tekrar çift hanelerde seyretmesinin mümkün olduğunu düşünüyoruz. Bu durumda çekirdek enflasyonun geçici olarak yükselmesini sağlayabilir.
Kaynak: TÜİK, Ziraat
Gıda Rotanın Ana Belirleyicilerinden
Gıda enflasyonu Mayıs ayında %17,4 seviyesine tırmandıktan sonra düzeltme eğilimi göstererek Temmuz ayında tarihsel ortalaması olan %10’un hafif altına %9,9 seviyesine gevşemiş durumda.
Gıda kalemi, enflasyondaki rotanın ana belirleyicilerinden biri. Hem gıda enflasyonun %21,8 ile enflasyon içerisinde en yüksek ağırlığa sahip olması hem de çok dalgalı bir seyir izleme özelliği taşıması, bu durumda etkili olmakta. Kasım ayındaki %3,3 artıştan tepe noktası olan %17,4 seviyesine kadar yükselen gıda enflasyonu, manşet enflasyonun bu dönemde çift haneli seviyelerde seyretmesine de katkı sağladı.
Şekil 1: Gıda fiyatlarında düzeltme eğilimi
Kaynak: TÜİK, Ziraat
Mevsimsel açıdan incelediğimizde gıda enflasyonu yılı, tarihsel ortalama olarak %9 seviyesinde kapatmakta. Bununla birlikte gıda enflasyonun 2017 yılına hızlı bir şekilde başlaması nedeniyle bu ortalamanın hafif üzerinde yılı kapatması düşünülebilir ki; Merkez Bankası da bu doğrultuda gıda enflasyonu tahminini %9’dan %10’a revize etti. Bu senaryo altında da gıda enflasyonun yılın geri kalanında yatay bir seyir izlemesi beklenebilir.
ÜFE ve Çekirdek Enflasyon
Manşet enflasyondaki gerilemeye karşın ÜFE yıllık bazda son 9 yılın en yüksek Temmuz ayı gerçekleşmesini geride bırakırken; çekirdek enflasyon da yüksek seviyelerdeki görünümünü korudu. Bu gelişmeler ışığında da enflasyondaki kalıcı düşüş eğiliminin Aralık ayından önce başlamasını beklemiyoruz. Eylül veya Ekim aylarında ÜFE’de yaklaşık %17 seviyelerinde yıl içerisindeki ikinci en yüksek zirveye ulaşabilme ihtimalimiz bulunuyor.
Merkez Bankası’nın eğilim anketinde fabrika çıkış fiyatları 6 aydır ilk kez yükselse de bu gelişimin enflasyon beklentileri üzerinde belirgin etkisi olmayacağı düşünülmekte. (Şekil 2) Bu durumda beyaz eşya ve mobilya sektöründeki geçici vergi indirimlerinin Ekim ayında geri alınacak olmasının, dayanıklı tüketim mallarının fiyatlarında baskı yapmaya başlamış olabileceği etkili olmuş olabilir.
Satrançta bir oyuncunun normalde gambit ikramını kabul etmesi beklenir. Bu stratejinin geçici istisnaları da bulunmaktadır. Bugünkü enflasyon verisindeki düşüş de buna örnek gösterilebilir. Bu görüntü altında Merkez Bankası’nın gambiti kabul etmeyerek kendi sıkı para politikası stratejisine sadık kalmasını bekliyoruz.
Şekil 2: Fabrika Çıkış fiyatlarının gelişimi
Kaynak: TÜİK, TCMB, Bloomberg, Ziraat
