Krediler, tüketici kredileri öncülüğünde toparlanma eğilimini sürdürüyor. Konut ve ihtiyaç kredilerindeki ivmelenmeyi taşıt kredileri de daha sınırlı da olsa takip etmeye başladı.
Kredi piyasasındaki canlanma, parasal aktarım mekanizmasının gecikmeli etkilerine bağlı olarak önümüzdeki dönemde daha belirgin hale gelebilir.
Ağustos ayında başlayan başlayan konut kredi faizi indirimleri kampanyaları ve inşaat ve gayrimenkul firmalarının, satışları arttırmak için düzenlediği uygun ödeme koşullu kampanyalar, konut satın alma talebini harekete geçirdi. Özellikle, Türkiye genelinde konut satışları eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %15,4 artarak 146.903 seviyesinde gerçekleşti, aylık bazda ise artış %32,9 seviyesine yükseldi. Böylece aylık konut satışlarının açıklandığı 2013 yılından bu yana aylık bazda en yüksek satışa imza atıldı.
Konut satışlarındaki artışı destekleyen en önemli faktör, kredi faizlerindeki düşüş oldu. Öncelikle, kamu bankalarının konut kredi faizlerini %0,99'a çekmesi ve sonrasında ise özel bankaların faizlerde indirim yapması etkisini gösterdi. Nitekim, son aylarda bazı özel sektör inşaat ve gayrimenkul firmalarının da faizi %0,69 seviyelerine kadar çekmesi de konut talebini tetikledi. Bu kapsamda, Türkiye genelinde ipotekli, yani kredili satışlarda eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %410,2 oranında artış göstererek 57.811 adetle son 5 yılın rekoru kırıldı.
Öte yandan, özellikle gerileyen mevduat faizinin de etkisiyle, alternatif yatırım araçlarında bekleyen tasarrufların yeniden konut sektörüne dönebilme olasılığının artmasının, önümüzdeki dönemde konut talebini desteklemesi beklenebilir. Bu kapsamda, konut kredilerinde haftalık bazda 13 haftalık HO'nun %0,38 seviyesine ve yıllık bazda 13 haftalık HO'nun ise %21,9 seviyesine yükselerek Haziran 2017'den bu yana en yüksek seviyelere ulaştığı gözlenmekte. Benzer görünüm, ihtiyaç kredilerinde de görülüyor. İhtiyaç kredilerinde haftalık bazda 13 haftalık HO'nun %0,59 seviyesine ve yıllık bazda 13 haftalık HO'nun ise %35,9 seviyesine yükselerek Nisan 2015'den bu yana en yüksek seviyelere ulaştığı görülmekte.
Kredilerin seyrinin yorumlanmasında önemli bir gösterge olan ve TCMB tarafından da takip edilen kredilerin 13 haftalık hareketli ortalamasının (HO), 11 Ekim haftasında %2,49 seviyesine yükselerek, son 18 haftanın en yüksek seviyesine yükseldiği gözlenmekte.
