Şubat ayında sanayi üretimi, yıllık olarak %7,2 artış beklentisinin hafif üstünde %7,5 artış sergiledi. Sanayi üretiminin ocak ayındaki yıllık %7,9 artışı ise %7,7'ye revize edildi. Böylece sanayi üretimi yıllık %7 üzeri büyüme trendini devam ettirdi. Bu bakımdan ilk çeyrek büyümesine sanayi üretiminin olumlu katkı yapması beklenmekte ki yaklaşık sanayi, GSYH'nin %20'sini oluşturmakta. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi üretimi ocaktaki %0,4 düşüş sonrası şubatta aylık %1,2 artış gösterdi.
Sanayi üretiminden ayrı olarak perakende satış hacmi verisi de açıklandı. Büyümenin talep yönünü göstermesi açısından takip ettiğimiz bir gösterge olan perakende satış hacmi de yıllık %10,6 yükseldi. Perakende satış hacmi ekonomideki tüketim talebi açısından öncü göstergelerden. Tüketim, harcamalar yönünden bakıldığında GSYH'nin %60'ını oluşturmakta. Bu açıdan bakıldığında veride ocakta %9'luk büyüme ve bu ayki %10 üzeri büyüme ilk çeyrek GSYH büyüme verisi için olumlu sinyaller vermektedir.İlk çeyrekte hizmet tarafındaki uçuş kısıtlamaları, azalan turizm faaliyetleriyle GSYH'a negatif katkı yapması beklenmekte ama yine de olumlu gelen perakende satış verisi ve sanayi üretimi verileriyle ilk çeyrekte %5 ve üstü bir büyüme rakamı görebiliriz. Nisan ayıyla birlikte artan salgın tedbirleriyle GSYH'de büyüme trendinin devam ettirilmesi alınan ekonomik tedbirlere karşın ikinci çeyrekte zor görünmektedir.
Geçtiğimiz sene ilk çeyrekte sanayi üretimi yıllık olarak ocak ayında %7,5, şubat ayında %5 ve mart ayında %2 düşüş göstermişti. İlk iki ay baz etkisi sanayi üretimi verisini destekledi, mart ayında kısmi olarak devam edecek bu etki çünkü koronavirüs sonucu alınan tedbirler mart ortasıyla kademeli bir şekilde başladı.
Şekil 1. İlk çeyrekte baz etkisi sanayi üretimine destek vermekte ama ikinci çeyrek belirsiz.
İmalat PMI'ın, şubat ayında 52,4 ile 2 yılın zirvesine çıkması ve şubat ayı reel kesim güven endeksinin Mayıs 2018'den bu yana en yüksek seviyesinde bulunması sanayi üretimi şubat ayı verisine yansımış olduğu görülmektedir, fakat Mart ayıyla birlikte reel kesim güven endeksindeki düşüş, mart ayındaki ekonomik güven endeksindeki düşüş ve özellikle mart ayında sınırlı daralma bölgesinde gelen ISO imalat PMI ise sanayi üretimindeki büyüme momentumunun hız keseceğini düşündürmekte, ancak 2019 yılı dördüncü çeyreğindeki %6 büyüme sonrası bu yılın ilk çeyreğinde %5'lik bir büyümenin mümkün olduğunu düşünmekteyiz, ikinci çeyrek için salgının etkileriyle iç ve dış talep baskı altında kalacaktır.
Şekil 2. Daralma bölgesinde gelen imalat PMI, mart ayında sanayi üretimindeki güçlü seyrin hız kaybedebileceğine işaret etmekte.
Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi aylık bazda %1,2 artarken, ana kalemlerden madencilik kalemi hariç diğerlerinde artış görülmekte. İmalat sanayi üretimi %1,6 ve elektrik,gaz ve buhar kalemi ise aylık %1,3 artış gösterdi.
Dayanıklı tüketim malında iki ay üst üste azalış dikkatimizi çekmekte. Yatırımların göstergesi niteliğindeki sermaye malı imalatındaki geçen ayki %5,3 düşüş sonrası %7,1 artış dikkat çekmekte. Sermaye malı üretimindeki ve enerjideki artış aylık bazda sanayi üretimini yukarı çeken ana unsurlar. Ayrıca bir başka kırılımdan bakıldığında yüksek teknolojide %10'luk artış dikkat çekmekte.
Madencilik sektörünü petrol çıkarımı hariç diğer kalemler negatif etkilemiş. İmalat sanayi üretimini kayıtlı medya, bilgisayar, diğer ulaşım araçlarının imalatı, taşıt, kimyasal, makine kalemleri yukarı çekerken, içecek, deri, ağaç, kok kömürü, eczacılık, ana metal sanayi ve mobilya imalatı aşağı çekmekte.
Şubat ayına ait perakende satış hacmi de açıklandı, toplam ciro endeksi verisi aylık %1,4 artarken yıllık %10,6 arttı. Bütün alt bileşenlerde aylık artış dikkat çekmekte. Sanayi ciro endeksi de aylık %0,1 artarken, ticaret ciro endeksi aylık %1,8, inşaat ciro endeksi %9,2 arttı ve hizmet ciro endeksi %1,2 artış kaydetti.
