Türkiye Ekonomisi: Ekim Ayı Cari İşlemler Dengesi
Cari açık ekim ayında yavaşladı, finansmanında da toparlanma görüldü.
Cari işlemler açığı, ekim ayında 0,35 milyar USD olan beklentilere yakın 0,27 milyar USD gerçekleşti. Ekim ayında altın ve enerji hariç cari işlemler dengesi ise 2,9 milyar USD fazla verdi, geçen sene 6,5 milyar USD fazla vermişti. Ekim 2019'da cari denge güçlü turizm gelirleri ve dış ticaret açığının daha sınırlı olmasıyla 2,7 milyar USD fazla vermişti.
Cari işlemler dengesinde net hizmet gelirlerindeki revize ile geriye dönük revizeler dikkatimizi çekmekte, yaklaşık bir yıllık süreçte 3,2 milyar USD'yi aşkın cari açığı artırıcı revize görüyoruz. Böylece 12 aylık kümülatif cari açık, öngörülerimiz üzerinde 33,8 milyar USD'ye ulaştı. Kasım ayına ilişkin geçici dış ticaret verilerinde ise dış ticaret açığının altın ithalatının da etkisiyle 5,1 milyar USD gerçekleştiğini gözlemledik. Bu durum ise zayıf turizm gelirlerini de dikkate alınca kasım ayında 3-3,5 milyar USD civarında bir cari açık görebileceğimizi gösteriyor. 10 yıllık kümülatif cari açık ortalamamız 37 milyar USD seviyelerinde, bu yıl sonunu da bu rakama yakın bir cari açıkla sonlandırabileceğimizi değerlendirmekteyiz. Yılın son ayları enerji ithalatı gibi unsurların da etkisiyle cari açığın genellikle arttığı bir dönem oluyor, 10 yıllık tarihsel verilere baktığımızda kasım ve aralık ayında cari dengenin sırasıyla ortalama 2,8 ve 5,2 milyar USD açık verdiği görülüyor.
Birincil gelir dengesi: Çalışan ücretleri, faiz ve kar payları ile temettü transferleri, yatırım geliri.
İkincil gelir dengesi: Karşılıksız olarak yapılan transferler (hibe, yardımlar vb.) ve işçi gelirleri.
.Hatırda Kalması Gerekenler:
• İlk 10 ayda cari işlemler dengesi, genişleyen dış ticaret açığı ve zayıf turizm gelirleriyle 31 milyar USD açık verirken, geçen sene aynı dönemde 9,6 milyar USD fazla vermişti. 12 aylık kümülatif cari açık 33,8 milyar USD ile Ekim 2018'den bu yana en yüksek seviyede bulunuyor. Cari açık/GSYH oranı ise %4,2 seviyesinden %4,6 seviyesine yükseldi.
• Başta turizm gelirlerindeki sert düşüş nedeniyle zayıf seyreden hizmet dengesi, haziran ayındaki açık sonrası son 4 aydır fazla vermekte. İkinci dalga endişeleri ile ülkelerde kısıtlamaların arttığını görmekteyiz. Seyahat gelirlerindeki düşüşe de sebebiyet veren bu durumla birlikte ağustosta aylık %211 artan net turizm gelirlerinde eylül ayında aylık %17 artış gördükten sonra ekimde aylık %14 düşüş görüyoruz.
• Ekim ayında Hazine'nin eurobond ihracının katkısıyla portföy yatırımları kaynaklı 2,8 milyar USD net yabancı sermaye girişi oldu ve net hata noksan da 1,6 milyar USD giriş yönünde gerçekleşti. Cari dengenin 0,27 milyar USD ile sınırlı açık vermesi neticesinde rezervlerde 4,18 milyar USD artış gözlendi.
