Türkiye Ekonomisi: Eylül Dış
Ticaret Dengesi
‘Altın İthalatı Etkisi Devam
Etmekte’
Eylül ayı dış ticaret dengesi, altın ithalatındaki yüksek seyrin devamıyla 4,8 milyar USD açık verdi ve yüksek seviyelerini korudu. Altın ve enerji hariç çekirdek dış ticaret dengesi ise 0,8 milyar USD fazla verdi. Parasal olmayan altın ithalatı, 4,1 milyar USD ile ağustosta tarihi yüksek seviyede gerçekleştikten sonra eylülde 3,4 milyar USD gerçekleşti. Toplam ithalat, aylık %11,2 artarak 20,8 milyar USD'ye çıkarken, altın hariç ithalat aylık %19 artışla 17,5 milyar USD gerçekleşti. İhracat ise aylık %28,6 artışla 16 milyar USD oldu. Geçen seneye göre ihracatın ithalatı karşılama oranı, %90,2'den %76,8'e geriledi.
Hatırda Kalması Gerekenler
• Ekim ayında ise ihracat açısından olumlu görünüm devam etmekte. 1-27 Ekim arası günlük ihracat rakamlarına baktığımızda yaklaşık 14 milyar USD olduğunu görmekteyiz. Hesaplamalarımıza göre ekim ayını 16-17 milyar USD arası kapamamız olası gözükmekte, geçen senenin aynı ayındaki 16,4 milyar USD rakamını geçmemiz yüksek olasılık dahilinde.
• Eylül ithalat rakamı 2018 Temmuz ayından beri en yüksek seviyede. TCMB'nin likidite sıkıştırıcı adımlarının etkisiyle AOFM yükselmekte ve bu da kredi faizlerine yansımakta. İlerleyen aylarda yükselen faizle birlikte ithal mallara olan talebin azalmasını ve sonucunda daha ılımlı dış ticaret açığı rakamları göreceğimizi düşünmekteyiz. Ayrıca finansal normalleşme kapsamında atılan adımların da altına olan talebi kısıtlamasını beklemekteyiz.
• Mevcut durumda ilk 8 aydaki cari açık 26,5 milyar USD seviyesinde. Geçen sene ise 5,3 milyar USD fazla idi. Cari dengenin iki önemli bileşeni: dış ticaret ve net hizmet geliri dengesidir. Halihazırda iki bileşenin de cari dengeyi negatif etkilediğini görmekteyiz. Geçen sene ilk 8 ayda mal dengesi 10,6 milyar USD açık iken, bu sene bu rakam 25,6 milyar USD açığa yükseldi. Net hizmet gelirleri geçen sene ilk 8 ay 23,8 milyar USD iken bu sene yalnızca 5,1 milyar USD. Bugün açıklanan eylül ayı gelen yabancı sayısı verisi de aylık artmasına rağmen geçen seneye göre %59,4 geriledi. Bu da halihazırda baskı altında olan net hizmet gelirlerinin bu ay da baskı altında kalacağını göstermekte.