Yurtiçi yerleşiklerin DTH'ları, 20 Mart haftasında yaklaşık 2,5 milyar USD azalış sergiledi. Gerçek kişilerin DTH'larında yaklaşık 2,47 milyar USD'lik büyük tutarlı azalış gerçekleşirken, tüzel kişilerin DTH'larında ise 13 milyon USD tutarında çok sınırlı azalış gözlendi. Altın mevduatlarında ise önceki haftaki 2,1 milyar USD'lik büyük tutarlı artışın ardından, 300 milyon USD'lik daha sınırlı artış görüldü.

Merkez Bankası'nın toplam döviz rezervleri, yabancı para zorunlu karşılık oranındaki azalışın etkisiyle haftalık bazda yaklaşık 10,7 milyar USD azalarak 93,4 milyar USD seviyesine geriledi. Brüt döviz rezervi ise, 2009 yılından bu yana en düşük seviyeyi gördü.

Yurtiçi yerleşiklerin toplam döviz mevduatı, 13 - 20 Mart tarihleri arasında, yaklaşık 2,48 milyar USD azalarak 198,3 milyar USD seviyesine geriledi.

"Koronavirüsün Olası Ekonomik ve Finansal Etkilerine Karşı Alınan Tedbirlere İlişkin Basın Duyurusu" 5.maddede reel kredi büyümesi şartını yerine getiren bankalar için YP zorunlu karşılıkta her vade diliminde 500 baz puan indirim olacağı belirtilmişti. Böylece geçen hafta ZK'daki azalma yaklaşık 7,1 milyar USD oldu, bu da toplam rezervin ve alt kümesi olan brüt rezervin azalmasına sebep oldu. TCMB'nin yine aynı metinde ilerleyen dönemlerde swap piyasasında USD işlemlerin yanısıra EUR ve altın cinsinden işlemlere de imkan tanıması ile rezerv miktarında ılımlı bir artış beklenebilir.

Gerçek kişilerin DTH'ında, 13 Mart haftasında 126 milyon USD'lik azalış ve 20 Mart haftasında ise 2,47 milyarlık azalış olmak üzere, son iki haftada toplam 2,6 milyar USD'lik azalışla düşüşe geçildiği görülüyor.

Tüzel kişilerin DTH'ında ise, 13 Mart haftasında 814 milyon USD'lik azalış ve 20 Mart haftasında ise 13 milyon USD'lik azalış olmak üzere, son iki haftada toplam 828 milyon USD'lik azalışla düşüş yaşandığı gözleniyor. 

Altın tarafında ise, yatırımcıların, 13 Mart haftasında 2,06 milyar USD'lik büyük tutarlı alımla altın mevduatlarında yükselişe geçildiği görülmüş ve söz konusu haftalık bazdaki 2,06 milyar USD'lik artış, verinin tutulmaya başlandığı Aralık 2012'den bu yana görülen en yüksek haftalık artış rekoru olarak kayıtlara geçmişti. 20 Mart haftasında ise, altın mevduatlarında 300 milyon USD'lik daha sınırlı artış gerçekleştiği gözlendi. ​

8.png9.png 

2020 yılının başına göre incelediğimizde, yurtiçi yerleşiklerin toplam DTH'ı 4,6 milyar USD artmış durumda.

Yıl başından bu yana hanehalkı DTH ı 1,6 milyar USD artmış durumda. Yıl başından bu yana tüzel kişiler DTH ını 3 milyar USD artırmış görünüyor.

Dolar DTH'ların, toplam DTH içerisindeki payı %49,3 seviyesinde; Euro DTH'ların (Dolar Karşılığı) payı ise %35,5 seviyesinde bulunuyor.
Bunun yanında, döviz mevduatları, TL mevduatların üzerinde seyretmeye devam etmekle birlikte, döviz mevduatların, toplam mevduatlar içerisindeki payı, geçen yıl en yüksek seviyeyi mayıs ayında %56,2 oranıyla görmesinin ardından düşüşe geçmişti. Payın, bu yıl 14 Şubat haftası itibarıyla %51,3 seviyesine kadar gerileyerek son 1 yıllık dönemin en düşük seviyesine gerilemesinin ardından, son beş haftada ise kısmi artışla 20 Mart haftasında %53,4 seviyesinde gerçekleştiği görülüyor.

10.png 

Toplam DTH içerisinde gerçek kişilerin payı, 20 Mart haftasında %61,5 seviyesinde gerçekleşerek son kırk sekiz haftadır %60 seviyesinin üzerine yükselmiş durumda bulunuyor. Bunun yanında, toplam DTH içerisinde gerçek kişilerin payının, son kırk sekiz haftada en yüksek seviyeyi 9 Ağustos haftasında %62,9 seviyesiyle görmesinin ardından, düşüş sergilediği gözlenmekte. 

Tüzel kişilerin, toplam DTH içerisindeki payının ise 20 Mart haftasında %38,5 seviyesinde gerçekleşerek son kırk sekiz haftadır %40 seviyesinin altına sarktığı gözlenmekte. Ayrıca tüzel kişilerin, toplam DTH içerisindeki payının, gerçek kişilerin payının aksine, söz konusu 48 haftalık dönemde en düşük seviyeyi 9 Ağustos haftasında %37,1 seviyesiyle görmesinin ardından, yükseliş sergilediği görülmekte.   

11.png

Merkez Bankası'nın toplam döviz rezervleri, 20 Mart haftasında bir önceki haftaya göre 10,7 milyar USD azalarak 104,2 milyar USD seviyesinden 93,4 milyar USD seviyesine geriledi.  Zorunlu karşılıklar uygulamasında reel kredi büyüme koşullarını sağlayan bankalar için yabancı para zorunlu karşılık oranları tüm yükümlülük türlerinde ve tüm vade dilimlerinde 500 baz puan indirilmişti, bugünkü veride başta zorunlu karşılık kaynaklı rezervlerde sert düşüş görüyoruz.

Brüt döviz rezervleri, bir önceki haftaya göre yaklaşık 7,3 milyar USD azalışla USD 72,5 milyar seviyesinden 65,1 milyar USD seviyesine gerilerken, altın rezervleri ise 3,4 milyar USD azalışla 31,7 milyar USD seviyesinden 28,3 milyar USD seviyesine geriledi.

TCMB'nin net uluslararası rezervleri ise 20 Mart itibarıyla 3,6 milyar USD azalışla 34,3 milyar USD seviyesinden 30,7 milyar USD seviyesine geriledi.