Gerçek kişiler, seçim öncesi haftasında, yaklaşık 8 ayın en yüksek döviz mevduatı çözülmesini gerçekleştirdi.
Yurtiçi yerleşiklerin toplam döviz mevduatının yıllık değişimi, Mayıs 2017'den bu yana ilk defa düşüş kaydetti (Şekil 1).
Bu durumun kalıcılığı yurtiçi yerleşiklerin geçen seneye göre DTH'larını azaltma eğilimine geçtiğini gösterebilir. 2018 yılının Ocak-Haziran döneminde yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatlarında ortalama yıllık değişim %8,5 artış yönündeydi.
Şekil 1: Yurtiçi yerleşikler geçen seneye göre döviz mevduatlarını azaltmaya başladı.
Kaynak: TCMB, Ziraat
Yurtiçi yerleşiklerin toplam döviz mevduatı, 14-22 Haziran tarihleri arasında yaklaşık USD 2,3 milyar azalarak USD 163,9 milyar seviyesine geriledi. Seçim öncesinde hem tüzel hem gerçek kişilerin döviz satışına yöneldiği görülüyor.
- Hanehalkı DTH ları yaklaşık USD 1,5 milyar azaldı ve USD 94,7 milyar seviyesine geriledi.
- Reel Sektör DTH ları ise USD 0,8 milyar azaldı ve USD 69,2 milyara geriledi.
- Euro DTH'lar (ABD Doları Karşılığı), haftalık olarak parite etkisiyle USD 1,3 milyar azalmış durumda ve USD 68,3 milyar ile son 16 haftanın en düşük seviyesinde. Bu dönemde parite 1,1768'lerden 1,1614'lere doğru gerilemiş durumda.
- Dolar cinsinden toplam DTH'lar USD 105,9 milyardan USD 104,7 milyara geriledi ve haftalık bazda yaklaşık USD 1,2 milyarlık azalış gösterdi.
Yıllık değişimleri incelediğimizde ise gerçek kişilerin döviz mevduatlarını yıllık %7 azalttığı görülürken; tüzel kişilerin toplam döviz mevduatı %10 civarında artmış durumda. ( Tablo 1)
Yılbaşından bu yana da yurtiçi yerleşikler yaklaşık USD 1,4 milyar döviz satışı gerçekleştirmiş durumda ve satışın tamamı gerçek kişilerden (USD 2,5 milyar) kaynaklanmakta. Tüzel kişiler ise yılbaşından bu yana USD 1,1 milyar döviz alımı yaptı. ( Tablo 1)
Tablo 1: Toplam Döviz Mevduatının Kırılımları
Kaynak: TCMB, Ziraat
Şekil 2: Döviz ve TL cinsi Mevduatın Gelişimi
Kaynak: TCMB, Bloomberg, Ziraat
Altında ise USD 3 milyonu tüzel alış ve USD 47 milyonu gerçeklerde satış olmak üzere toplamda USD 44 milyonluk azalış kaydedilmiştir.
Gerçek kişilerin toplam DTH içindeki payı %57,8 iken tüzel kişilerin toplam DTH içindeki payı ise %42,2 seviyesinde (Şekil 4).
Dolar DTH'ların, toplam DTH içerisindeki payı %53 seviyesinde; Euro DTH'ların (Dolar Karşılığı) payı ise %34'lerde.
Şekil3:Toplam DTH'ın Dağılımı
Kaynak: TCMB, Ziraat
Şekil 4: Gerçek ve Tüzel Kişilerin Mevduatının, Toplam DTH İçerisindeki Payı
Kaynak: TCMB, Ziraat
