Ağustos ayında cari işlemler dengesi, güçlü turizm gelirlerinin katkısıyla 2,6 milyar dolar fazla verdi. Beklenti, 2,8 milyar dolar idi. Yıllıklandırılmış kümülatif bazda cari fazlanın artışını sürdürdüğünü, ancak ekonomideki ılımlı toparlanmanın da ışığında artış hızının azaldığını görüyoruz. Nitekim eylül ayına ilişkin öncü dış ticaret verileri de yıllık bazda cari fazlanın süreceğini, ancak artış hızının azalacağını işaret ediyor. Turizm gelirinin ağustos ayında rekor seviyeye ulaştığı gözlenirken, turizm gelirinin eylül ayında da cari dengeye olumlu katkısının sürmesi bekleniyor.
İlk 8 aydaki cari fazla 1 milyar dolar olurken, 12 aylık kümülatif bazdaki cari fazla 4,5 milyar dolardan 5,1 milyar dolara çıktı. Haziran ayında, 2002'den bu yana ilk kez 12 aylık cari dengede fazla vermeye başlamıştık.
Yıllık bazda cari fazlanın yıl sonuna kadar devam edeceğini, ancak özellikle son çeyrekte belirginleşen baz etkisiyle (kış aylarıyla artışa geçen enerji ithalatı ve ekonomideki belirgin toparlanma beklentisi…) cari fazlanın kısmi bir azalışa geçeceğini düşünmekteyiz. Yılı 0 ila 1 milyar dolar aralığında bir cari denge rakamıyla sonlandırabiliriz. Bu seviyelerdeki bir kapanış da cari denge/GSYH oranının %0,1 düzeyine yakın gerçekleşmesine imkan tanıyacaktır. Geçtiğimiz seneyi 27 milyar dolar ve cari açık/GSYH oranını da %3,4 ile sonlandırmıştık.
Birincil gelir dengesi: Çalışan ücretleri, faiz ve kar payları ile temettü transferleri, yatırım geliri.
İkincil gelir dengesi: Karşılıksız olarak yapılan transferler (hibe, yardımlar vb.) ve işçi gelirleri.
Cari açığımızı nasıl finanse ediyoruz?
Geçtiğimiz sene TL varlıkların sert dalgalandığı dönem olan Ağustos 2018'de 14,9 milyar dolarlık net yabancı sermaye çıkışı gözlemlemiştik. Bu yılın ağustos ayında ise çoğunluğu portföy ve diğer yatırımlar olmak üzere sadece 1,56 milyar dolarlık bir çıkış gözükmekte.
Doğrudan yatırımların ise finansman tarafına katkısının sürdüğü gözleniyor. Temmuz ayında 3,2 milyar dolar ile rezervlerdeki güçlü artışa karşın, ağustos ayında 0,3 milyar dolarlık artış gözlenmekte. Net hata noksan kaleminde ise 0,8 milyar dolarlık bir çıkış gözlenmekte. Net hata noksan kalemi bu sene ortalama 0,3 milyar dolarlık artış sergiledi.
Eylül ayında ECB ve Fed faiz indirimi gerçekleştirerek küresel risk iştahını canlı tutarken, Fed'in yılın geri kalanında bir faiz indirimi daha yapabileceği beklentisinin güçlenmesi ise gelişmekte olan ülkelere yönelik sermaye girişlerini canlı tutabilir. Bugün TSİ 21.45'te Trump'ın, Çin Başbakan Yardımcısı ile görüşmesinden çıkacak sonuçlar da dikkate değer.
Rezervlerdeki (+) değeri rezervlerdeki azalışı, rezervlerdeki (-) değeri rezervlerdeki artışı göstermektedir.
