Türkiye Ekonomisi: Haziran Ayı Bütçe Dengesi
Bütçedeki manevra alanı kullanılmaya devam edilirken, iç talepte toparlanma sinyalleri gözleniyor.
Bütçe dengesi, haziran ayında 19,4 milyar TL açık verdi, salgının etkilerinin belirgin hissedildiği mart ve nisan ayında bütçe dengesi ortalama 43,7 milyar TL açık vermişti. Yılın ilk yarısında bütçe açığı 109,5 milyar TL gerçekleşirken, YEP'te yıl sonunda 138,9 milyar TL'lik bir bütçe açığı öngörülüyor. İlk 6 ayda böylece bütçe açığı hedefinin %79'una ulaşmış durumdayız.
Şekil 1. Bütçe dengesinde manevra alanı kullanılmaya devam ediliyor.
Hatırda Kalması Gerekenler
• Haziran ayında 12 aylık kümülatif bütçe açığı, 147 milyar TL'den 154,5 milyar TL'ye yükseldi. Bütçe açığının GSYH'ye oranı ise %3,3 seviyesinden %3,5 seviyesine hızlandı. 2009 yılında bütçe açığı/GSYH oranı %5,6 seviyesine kadar genişlemişti.
• Haziran ayında toplam gelirler, iç talepteki toparlanma sinyalleri ve takvim etkisiyle birlikte yıllık %19,5 artış kaydetti. Geçen sene haziran ayında 17 iş günü var iken bu sene iş günü sayısı 21 gündü.
• Özel tüketim vergisi gelirlerindeki güçlü artış da iç talebe yönelik pozitif sinyal vermekte.
• Haziran ayında toplam harcamalar, yıllık %26,8 artarken, ilk 6 ayda harcamalar yıl sonunda hedeflenen miktarın %51,6'sına ulaştı. Toplam gelirlerin ise hedeflenen miktarın %47'sine ulaşması yılın ilk yarısında vergi gelirleri kaynaklı kayıpla da bütçe dengesinde bozulmanın gerçekleştiğini gösterdi.
• İlk iki aydaki güçlü bütçe performansına karşın salgın nedeniyle artan harcamalar ve ertelenen vergi gelirleriyle ilk 6 ayda bütçe açığı geçtiğimiz seneye göre %39 genişledi.
• Pandemiye karşı yurt içinde para ve maliye politikaları tarafından ekonomiye desteğin sürmesi beklenirken, bu olağanüstü dönemde bütçe dengesinden ziyade istihdam ve salgından etkilenen sektörleri desteklemenin öncelik olduğu görülüyor.
• Bu görüntü ışığında olası ek teşvikler ve ertelenen vergi gelirlerinin ne ölçüde geri alınacağı önem arz ederken, iç talepteki toparlanmanın belirginleşmesiyle birlikte bütçe dengesi üzerindeki baskının hafifleyebileceği değerlendirilebilir.
