Değerlendirmelerime geçmeden önce 6 Şubat 2023 günü Kahramanmaraş ve çevresindeki 10 ilde meydana gelen, büyük hasara ve can kaybına yol açan deprem felaketinin derin üzüntüsünü yaşadığımızı belirtmek isterim. Ziraat Bankası olarak bizlerin de yaraları sarmak üzere hızla harekete geçtiğimiz bu afet dolayısıyla hayatını kaybeden çalışma arkadaşlarımıza ve vatandaşlarımıza Allah’tan rahmet, yakınlarına ve ülkemize baş sağlığı diliyorum.
2022 yılında yaşanan jeopolitik gelişmeler tüm dünyada yeni bir belirsizlik ve dalgalanma sürecini gündemimize taşımıştır.
Yakın coğrafyamızda süregelen savaş, global emtia ve enerji piyasalarında gözlenen yukarı yönlü hareketlilik, küresel ölçekte gelişen enflasyonist ortam ve gelişmiş ülke merkez bankalarının sıkı para politikaları, küresel büyüme beklentilerinin bozulmasına yol açmıştır. Dünyada yaşanan bu gelişmeler, tüm ülkeleri enflasyon ile büyüme arasında bir denge kuracak politika ve stratejiler üretme ve uygulamaya koyma yönünde zorlamaktadır.
Küresel ekonomiye tam anlamıyla entegre olmuş bulunan ülkemiz, ekonomi yönetimimizin aldığı kararlar ve destekleyici tedbirler doğrultusunda bu zorlu ve belirsizlik içeren süreci doğru ve zamanlı öngörülerle yönetmeyi başarmıştır. Bu süreçte Türk bankacılık sektörü, kaynakların etkin kullanımını öncelikli olarak ele almış, ülkemiz için stratejik önemde olan alanları daha yoğun bir biçimde desteklemiştir.
Ziraat Bankası, taşıdığı sorumluluk bilinciyle ülke ekonomisine katkısını artırmaya kararlılıkla devam etmektedir.
Ziraat Bankası güçlü bir sermaye yapısına, yetkin bir yönetime, adanmış çalışanlara ve sadık bir müşteri kitlesine sahiptir. Bu yapılanma, sürdürülebilir bir büyümeyi de beraberinde getirmektedir. Banka olarak 2022 yılında da uluslararası ve ulusal piyasaların dinamiklerini doğru yorumlamaya odaklandık, ileriye yönelik hamlelerimizi tasarlayarak hayata geçirdik ve güçlü bilanço büyümemizi sürdürdük.
Bu çerçevede Bankamızın aktif büyüklüğü 2022 yıl sonunda %68,6 artışla 2,3 trilyon TL seviyesine, sürdürmekte olduğumuz selektif krediler ağırlıklı büyüme politikamız paralelinde nakdi kredi büyüklüğü %62,7 artışla 1,3 trilyon TL seviyesine çıktı. 2022 yılı özkaynak kârlılığımız %26,4, aktif kârlılığımız ise %2,3 oldu.
Ana fonlama kaynağımız olan mevduatta ulaştığımız 1,7 trilyon TL’lik bakiye ile toplam mevduattaki sektör liderliğimizi 2022 yılında da sürdürdük. Kur Korumalı Mevduat ile TL mevduatın toplam mevduat içindeki payını artırarak ve kredilerin TL ağırlıklı finansmanını destekleyerek mevduatımızın tabana yaygın yapısını koruduk ve ülkemizin tasarruf-yatırım dengesine doğru ve etkin bir biçimde katkı sunduk.
Dünyanın önde gelen kurumlarıyla kurduğumuz güçlü ilişkilerle uluslararası bankacılık alanında prestijli bir konum elde ettik.
Ziraat Bankası geniş muhabir ağı, güçlü muhabirlik ilişkileri ve sağlam fonlama tabanı ile uluslararası bankacılık alanında prestijli bir konuma sahiptir. Yüksek kredibilitemiz, güvenilir ve istikrarlı duruşumuzla 2022 yılında da global ölçekli birçok banka ve finans kurumundan yüksek meblağlı finansman sağladık.
2022 yılında temin ettiğimiz sendikasyon kredisi, ülkemizde bir banka tarafından tek seferde sağlanan en büyük işlem olmasının yanı sıra, Bankamızın ilk sürdürülebilirlik temalı sendikasyon kredisi olma niteliği de taşıyor. Toplam 1,24 milyar ABD doları büyüklüğünde ve 367 gün vadeli kredi, Bankamızın uluslararası piyasalardan sendikasyon yöntemi ile gerçekleştirdiği onuncu borçlanma işlemidir.
Sendikasyon kredisinin yanında Uluslararası Finansal Kuruluşlardan alınan krediler, ikili kredi anlaşmaları, post finansman işlemleri, YP repo ve Eurobond ihraçları gibi alternatif kaynaklar yoluyla sağladığımız fonlar, 2022 yıl sonu itibarıyla 8,9 milyar ABD dolarına ulaşmıştır.
Ayrıca 7 milyar ABD doları tutarındaki GMTN (Global Medium-Term Notes) programını, 5 Mayıs 2022 itibarıyla güncelledik.
Her türlü piyasa koşulunda asli misyonumuza bağlı kalarak reel sektörü desteklemeyi sürdürdük.
Ziraat Bankası olarak, 2022 yılında reel sektörü desteklemeye ve istihdamı artırmaya odaklı selektif kredi politikalarımızı ödünsüz uyguladık. Bu kapsamda tarım, imalat, ihracat, enerji, yatırım ve teknoloji sektörlerine sağladığımız kredilerle ülkemizin kalkınmasına da katkıda bulunduk.
Öncelikli olarak ele aldığımız alanların başında gelen tarım sektöründeki stratejimizi “Tarım Ekosisteminin Finansmanı” olarak belirledik. 2022 yılında Bankamız kaynaklarından tarım sektörünün finansmanına yönelik olarak 770 bin müşteriye 205,3 milyar TL kredi kullandırdık. Tarım kredisi portföyümüzün %35’ini yatırım kredileri, %65’ini işletme kredileri oluşturdu. Söz konusu kredilerin bakiyesi yıl sonu itibarıyla 232 milyar TL’ye, kredili müşteri sayımız ise yaklaşık 1 milyon kişiye ulaştı.
Daha önceki yıllarda küçükbaş hayvancılık için başlatmış olduğumuz “Köyümde Yaşamak İçin Bir Sürü Nedenim Var” projesini 2022 yılında büyükbaş hayvancılığı da içerecek şekilde genişlettik. 2023 yılında da devam edecek olan bu projeyle üreticilerin işletme ölçeklerinin vasıflı hayvan ırklarıyla büyütülmesini, küçük işletmelerin finansal çözüm alternatiflerinin çeşitlendirilmesini, bu alandaki etkinlik, verimlilik ve kârlılığın artırılmasını amaçlıyoruz.
Üretimin ve istihdamın en önemli bileşenlerinden olan KOBİ’leri desteklemeyi de yine öncelikli olarak ele alıyoruz. KOBİ’lere yönelik uygun koşullarda ürün paketleri tasarlayarak desteğimizi artırıyoruz. 2022 yılında özellikle KOSGEB (Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı), KGF (Kredi Garanti Fonu) ve İGE (İhracatı Geliştirme A.Ş.) gibi kuruluşlarla gerçekleştirdiğimiz iş birlikleri kapsamında birçok kredi destek paketini devreye alarak KOBİ’lerimizin kullanımına sunduk. Ayrıca KOBİ’lerin işletme sermayesi ve yatırım kredisi ihtiyaçlarının finansmanında kullanılmak üzere çeşitli uluslararası finans kuruluşlarından uygun koşullarda sürdürülebilirlik temalı kaynak temin ettik.
Kârlılık ve verimlilik hedefli çalışma stratejimiz doğrultusunda, kalitesi ve çeşitliliği giderek artan ürün ve hizmetlerimizi toplumun bütün kesimlerine ulaştırıyoruz.
Stratejisini çok yönlü verimlilik ve etkinlik temelleri üzerine kurmuş bulunan Bankamız, 2022 yılında iş yapış tarzı, ürün çeşitliliği ve hizmet yaklaşımı gibi temel konularda önemli gelişmeler sağlamıştır.
Bireysel kredilerde yaygın şube ağımız ile çok büyük bir bireysel kitleye hizmet sunan Bankamız, 2022 yılında 47 milyar TL konut kredisi, 43 milyar TL ihtiyaç kredisi, 8 milyar TL taşıt kredisi kullandırdı.
Ayrıca yıl içinde, kur değişimine duyarlı ve yatırımlarını Türk lirası cinsinden değerlendiren müşterilerimizin kur riskinden olumsuz etkilenmelerini engellemek amacıyla; TL Kur Korumalı Vadeli Mevduat, YP’den Dönüşen Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat, YUVAM TL Vadeli Mevduat, Vadeli Çeyrek Altın Hesabı ve Vadesiz Çeyrek Altın Hesabı ürünlerini devreye aldık.
Bankacılık hizmetlerinde her türlü işlemin planlı, öngörülü ve entegre şekilde gerçekleştirilmesi yönünde çalışmalar yürütüyoruz.
Giderek dijitalleşen iş dünyasının gereksinimlerini karşılamaya odaklı yoğun çalışmalarımızı 2022 yılında da ara vermeden sürdürdük. Veri analitiğinin etkin kullanımıyla müşteri ihtiyaçlarını proaktif olarak saptamak üzere iş modelimizi sürekli yeniliyor ve geliştiriyoruz.
Bu doğrultuda 2022 yılında hayata geçirdiğimiz Ziraat Süper Şube, bireysel müşterilerimizin bankacılık hizmetlerine şubeye gitmeden, dijital kanallardan ulaşmalarını sağlıyor.
Aktif dijital bankacılık müşteri sayımız 2022 yıl sonu itibarıyla 19,4 milyona, finansal işlemlerin dijital kanallar üzerinden gerçekleşme oranı da %94,1 seviyesine çıktı. Aynı dönemde internet ve mobil bankacılık müşteri sayımız %14,8 artarak 31,5 milyona ulaştı.
Çevresel, sosyal ve kurumsal yönetişim (ÇSY), 2022 yılında da en önemli gündem maddelerimiz arasında yer aldı.
2022 yılında gelecek nesillere daha yaşanabilir bir dünya bırakmak hedefli çalışmalarımıza yoğun bir biçimde devam ettik, sürdürülebilirliği iş süreçlerimizin tamamına yaygınlaştırmaya yönelik faaliyetler yürüttük.
Bu kapsamda, 2022 Mart ayından itibaren yatırım tutarı 50 milyon ABD doları üzerinde olan projelere yönelik kredi taleplerini, “Kredilendirme Faaliyetlerinde Çevresel ve Sosyal Etki Yönetimi Politikası” kapsamında çevresel ve sosyal açıdan değerlendirmeye başladık.
Sürdürülebilir nitelikli kredilerimizi çeşitlendirme hedefiyle uygulamaya aldığımız “Yeşil Ev Kredisi” ve “Yeşil Taşıt Kredisi” ürünlerimizin kullandırımlarına devam ettik, 2022 yılında bu ürünlere “Konutlarda Isı Yalıtım Kredisi”, “GES/Çatı GES/Lisanslı GES Yatırım ve İşletme Kredileri”ni ekledik.
Çevre kirliliğini azaltmak ve kâğıt tasarrufu sağlamak amacıyla iş süreçlerimizde yaptığımız geliştirmelerle 73 ton atık BT ürününü ve 945 ton atık kağıdı geri dönüşüme gönderdik. Elektrik tüketiminden kaynaklı karbon ayak izimizi azaltma hedefimiz doğrultusunda yürüttüğümüz faaliyetlerimizde gerekli düzenlemeleri hızla gerçekleştiriyoruz.
Yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği projelerine sağladığımız finansmanla iklim krizinin çözümüne katkıda bulunmanın yanı sıra 2022 yılında Bankamızın enerji tüketiminin 50.000 MWh’lik kısmını yenilenebilir kaynaklardan karşıladık. Yeşil dönüşüme geçiş sürecinde attığımız bu önemli adımı, dünyada en yaygın kullanılan yenilenebilir enerji sertifikası olan
I-REC (The International REC Standard) sertifikası ile uluslararası olarak belgelendirdik.
Ülke ekonomimize artan oranda katkı sunma gayreti ile çalışmalarımıza gelecek yıllarda da devam edeceğiz.
Yenilik, değişim, öngörü ve planlama, Ziraat Bankası kurum kültüründe tartışılmaz bir yere sahiptir. Bu bilinçle hareket ederek her geçen dönem Bankamızı daha ileriye taşımakta ve gelişimden aldığımız gücü rekabet avantajına dönüştürmekteyiz.
Ülke ekonomimizin uzun vadeli sürdürülebilir değer üretme yetkinliğini; ürün, hizmet ve çözümlerimizin yanı sıra güçlü sermaye yapımız, nitelikli insan kaynağımız ve uzun yıllara dayanan deneyimimizle destekliyoruz.
Yurt içindeki ve yurt dışındaki geniş hizmet ağımız, zengin ürün çeşitliliğimiz, müşteri odaklı hizmet anlayışımız; toplumun bütün kesimlerine, diledikleri her yerde, en hızlı ve en uygun koşullarda finansal hizmetlere ulaşma olanağı sağlıyor.
Ziraat Bankası olarak yenilikçi ve çok yönlü bir anlayışla belirlediğimiz, sektörel koşullara tam uyumlu büyüme yol haritamız doğrultusunda emin adımlarla ilerlemeyi, ülkemize ve insanımıza katkıda bulunmayı önümüzdeki dönemlerde de sürdürmeye kararlıyız.
2022 yılında yürüttükleri üstün çalışmalarıyla başarımızın mimarı olan insan kaynağımıza, Ziraat markasına olan güven ve bağlılıkları için başta müşterilerimiz olmak üzere tüm paydaşlarımıza şahsım ve Yönetim Kurulumuz adına teşekkür ederim.
Alpaslan ÇAKAR
Yönetim Kurulu Üyesi ve Genel Müdür
